Zaliczka jest to wpłata rezerwująca podczas umowy. Z założenia przyjmuje się, że kupujący czy sprzedający może wycofać się z umowy. Zaliczka w całości powinna zostać zwrócona.
Zadatek również zabezpiecza umowę. Plusem jest to, że jeśli umowa nie została wykonana to otrzymujemy podwójna kwotę wpłaconego zadatku. Jeśli natomiast my zrezygnujemy niestety tracimy cały zadatek.
Jeśli umowę zabezpieczono zadatkiem, a umowa nie została wykonana wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony (albo umowa została przez strony rozwiązana):
- należy zwrócić otrzymany zadatek,
- odpada obowiązek zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
Chcąc skorzystać z zadatku (zatrzymać zadatek lub żądać zwrotu dwukrotności danego zadatku), trzeba pamiętać o jednej ważnej formalności. Najpierw należy odstąpić od umowy z powodu niewykonania umowy. Tylko odstąpienie od umowy “aktywuje” możliwość zatrzymania zadatku (jeśli go trzymaliśmy) lub prawo żądania zwrotu zadatku w podwójnej wysokości (jeśli to my daliśmy zadatek).
W związku z powyższym należy zwracać szczególną uwagę na to, aby przy zawieraniu umowy jednoznacznie wskazać, czy wpłacona kwota będzie zadatkiem czy też zaliczką. Jednocześnie trzeba liczyć się z ewentualnymi konsekwencjami takiego zapisu.
